Konularına Göre Şiir Türleri Nelerdir?
Konularına Göre Şiir Türleri Nelerdir?
Konularına Göre Şiir Türleri
Lirik Şiir:
- Toplumun hemen her kesimini ilgilendiren (sevinç, coşku veya acı gibi) ortak duyguların veya aşk, ayrılık, özlem gibi bireysel duyguların coşkulu bir tarzda işendiği şiirlere “lirik şiir” adı verilmektedir.
- “Lirik” sözcüğü, eski Yunan şairlerinin şiirlerini söylerken çaldıkları “lir” adı verilen telli sazdan gelmektedir.
- Türk edebiyatında halk aşıklarının (veya halk şairlerinin) söylemiş olduğu şiirlerin çoğu lirik özellik göstermektedir.
- Divan edebiyatında Fuzuli, Nedim; Aşık edebiyatında Karacaoğlan; Tekke edebiyatında Yunus Emre; çağdaş edebiyatta Yahya Kemal Beyatlı lirik şiirin akla gelen temsilcilerindendir.
Epik Şiir:
- Destansı özellikler gösteren şiirlerdir.
- Yurt sevgisi, savaş, kahramanlık konuları işlenmektedir.
- Okuyan kişilerde coşku, yiğitlik duygusu, savaşma arzusu uyandırmaktadır.
- Divan edebiyatında kasideler, halk edebiyatında koçaklama, destan, varsağı türleri epik özellikler göstermektedir.
Didaktik Şiir:
- Beli bir düşünceyi aşılamak veya belli bir konuda öğüt, bilgi vermek, bir ahlaki ders çıkarmak amacıyla öğretici nitelikte yazılan, duygu yanı hafif olan şiir türüdür.
- Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig, Aşık Paşa’nın Garipname , Nabi’nin Hayriye bu türün önemli örneklerindendir.
Pastoral Şiir:
- Doğa şiirlerini, çobanların doğadaki yaşayışlarını anlatan şiirlere “pastoral şiir” adı verilmektedir.
- Bu şiir türünde doğaya karşı bir sevgi, bir imrenme söz konusudur.
- Türk edebiyatında pastoral şiirin ilk örneği Abdülhak Hami’in “Sahra” adlı kitabıdır.
Satirik Şiir:
- Kişilerin ya da toplumun kusurlu yönlerini dolaylı yollardan, çoğu zaman da gülünçleştirerek eleştiren şiirlere “satirik şiir” adı verilmektedir.
- Alay ve öfkeden çok, ironi (ince alay) ögesinin öne çıktığı bu şiir türü öğretici bir boyut da taşıdığından “didaktik şiirin” bir çeşidi olarak kabul edilmektedir.
- Divan şiirindeki “hiciv” ve halk şiirindeki “taşlama”, satirik şiirin Türk edebiyatındaki karşılığıdır.
- Şeyhi’nin Harnamesi, Nef’i’nin hicivleri, Ziya Paşa’nın Zafernamesi bu türün önemli örneklerindendir.
Dramatik Şiir:
- Tiyatroda kullanılan şiir türüdür.
- Dramatik şiirin en eski ve klasik örnekleri, manzum olarak yazılan tiyatro eserleridir.
